หนังสือ ด้ำ แถน กำเนิดรัฐไท เป็นเพียงปฐมบท ของ การสาวรกรากต้นตอคนไท ชุมชนไท-ลาว และความเป็นไท/ไต/ไทย/สยาม ด้วยวิธีวิทยามานุษยวิทยา แนวอรรถปริวรรตกรรม เหตุที่ตัดสินใจ กระทำการ วิจัยประเด็นปัญหาค่อนข้างท้าทายนี้

โขงนทีสีทันดร คือประสบการณ์เดินทางท่องไปในอนุภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขง ในห้วงเวลาเกือบสามทศวรรษ นับตั้งแต่พ.ศ. 2530 จนถึงพ.ศ. 2557 ได้ไปเห็น ไปสัมผัส แล้วกลับมาค้นคว้าข้อมูลเชิงภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์ โบราณคดี ธรณีวิทยา ชาติพันธุ์วิทยา

เขาจะพาพวกเราดำดิ่งลึกใต้แม่น้ำโขงลงบาดาล พบภพภูมิพญานาค ไปเป็นขุนศึกผู้มีดาบสายฟ้า ม้าวลาหกและธนูหยกหิมะคู่กาย หลากหลายลีลารักและการพลัดพราก แฝงไว้ด้วยปรัชญาชีวิตล้ำลึกพิสดาร... นวนิยาย กาบแก้วบัวบาน ลงพิมพ์เป็นตอนๆ และจบสมบูรณ์ในนิตยสาร ทางอีศาน บัดนี้ได้จัดพิมพ์รวมเล่มให้แฟนๆ ได้อ่านอย่างต่อเนื่อง จุใจ

คนลาว คนไท รู้จักร้องลำทำเพลงมาแล้วไม่ต่ำกว่าสามพันปี โดยใช้คำว่า "ขับ" และ "ร้อง" หรือ "ขับร้อง" และ "ฟ้อน" ใช้คำว่า "หมอ" ยกย่องผู้เล่น